Wijnendalestraat, Torhout

Proefsleuven langs de Wijnendalestraat in Torhout

De Slag bij Wijnendale op een prent van Jacobus Harrewijn (1711) (wikimedia)

In 2017 heeft Raakvlak proefsleuven getrokken langs de Wijnendalestraat in Torhout. Volgens historische bronnen ligt het projectgebied binnen de vermoedelijke locatie van het strijdtoneel van de Slag bij Wijnendale (1708). De slag – tussen Franse en Spaanse troepen enerzijds en Engelse en Habsburgse troepen anderzijds – vindt plaats op 28 september 1708. Na de Slag bij Oudenaarde op 11 juli 1708 zijn de Franse troepen teruggedreven achter het kanaal Gent-Brugge-Oostende. Rijsel wordt belegerd door de Engelse en Habsburgse alliantie. De bevoorrading van de alliantie gebeurt via een konvooi van 4.000 wagens, vergezeld van 8.000 soldaten. De Fransen die in Brugge in garnizoen liggen, ontdekken de route van het konvooi en verschansen zich in de buurt van het Kasteel van Wijnendale. Op de dag van de veldslag vormen zich twee militaire fronten: aan de ene kant staan Franse en Spaanse troepen onder bevel van Graaf La Motte en aan de andere kant verzamelen Engelse, Habsburgse en Nederlandse troepen onder bevel van generaal John Richmond Webb (figuur 20). Webb maakt gebruik van het landschap om het numerieke verschil te overbruggen en behaalt een klinkende overwinning. De bevoorrading van de troepen bij de Slag om Rijsel is gewaarborgd. De Slag bij Wijnendale (20 september 1708)  kost het leven aan 4000 Franse en Spaanse manschappen. Aan Geallieerde zijde vallen 900 doden en gewonden te betreuren. Het kasteel van Wijnendale zelf loopt relatief weinig schade op.

Ondanks de verwachtingen uit het historisch onderzoek, dagzoomt geen enkel spoor of recente verstoring in de sleuven. Dit is een gevolg van de
nutriëntenarme bodem die pas laat in cultuur is gebracht. Een prospectie met metaaldetectors levert geen resten van de Slag van Wijnendale op.

De vondsten die zijn aangetroffen zijn allemaal relatief recent. Het gaat onder meer om 2 munten, beiden geslagen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Een heel sterk verweerde Belgische 25 cent in zink en een koperen, Duitse 5 pfennig. Daarnaast is ook een Belgische uniformknoop met anker uit de 20e eeuw gevonden. Metaaldetectie brengt ook een runderoormerk uit de eerste helft van de 20e eeuw aan het licht.

Alle vondsten en de archeologienota vind je terug op onze collectie.